Publications

• Kwiatkowska, A. (forthcoming December 2025). Poland's Opposition Politics: Resisting the Populist Swing. In E. O'Malley, F. Cavatorta, & A. Baturo (Eds.), Handbook of Opposition Politics. Edward Elgar Publishing. ISBN: 978-1-03530-763-0 Abstract
  This chapter investigates the role of the political opposition in Poland, with a particular focus on the rise of populism following the Law and Justice party’s (PiS) ascension to power in 2015. First, we examine the changing strategies adopted by opposition parties in a political climate increasingly deviating from democratic norms and values, especially regarding judicial independence, the rule of law, and political pluralism. Further, interpreting the concept of political opposition very broadly beyond political parties with parliamentary representation, we analyse the impact of extraparliamentary parties, the informal opposition from civil society, independent judiciary and media, and the rule of law safeguards implemented by the European Union. In this manner, we showcase why Poland, despite eight years of the government’s anti-democratic actions, has managed to retain the last bulwarks of democratic resilience, including a partially independent judiciary and regulatory public institutions, free media, and strong opposition, and, finally, to remove the populist party from power in the breakthrough 2023 parliamentary elections.
• Kwiatkowska, A., & Grzybowska-Walecka, K. (2025). Polarized Democracy: Diverging Attitudes towards Democracy. In K. Grzybowska-Walecka, S. Guerra, & F. Casal Bertoa (Eds.), The Oxford Handbook of Polish Politics (pp. 309-331). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-287314-9 Abstract
  This chapter analyzes the changes in attitudes towards democracy within Polish society over time, with a particular focus on the profound impact of democratic backsliding. Using European Social Survey data, it demonstrates how the destruction of democratic institutions during the rule of the Law and Justice party (2015-2023), combined with intense conflict between the two main parties: Law and Justice (PiS) and the Civic Platform (PO), has deeply polarized perceptions regarding the importance of democracy and satisfaction with it among the two electorates. Furthermore, this has led to diverging visions of democracy at the level of its components. The chapter concludes by highlighting the challenges of restoring democracy in Poland and reinstating a common vision of democracy that can be embraced by society as a whole.
• Kajta, J., Sarnowska, J., Pustułka, P., & Kwiatkowska, A. (2025). Planning for the future in the shadow of polycrisis: young women’s uncertain transitions to adulthood. Acta Sociologica, OnlineFirst. Abstract
  This paper explores the complexities of young women’s gendered orientation towards the future, contextualised within the realities of a ‘polycrisis’ era of compounded global uncertainties, constituting a formative generational experience. Through an investigation of qualitative interviews with young women (ages 18-35), analytically represented by three biographical case studies, we explore individual experiences within broader social and structural tensions surrounding transitions to adulthood within education, employment, and family. By applying Brannen and Nilsen’s typology of temporal orientations (2002) and extending it to the post-pandemic context, this study reveals that - in response to the all-embracing uncertainty - adaptability has become a leading strategy for navigating multifaceted crises. Beyond this, adaptability seeps into remaining future orientations as a rational strategy or forced alignment, as the social and biographical futures of young people have become open constructs in which multiple temporal orientations coexist.
• Muliavka, V., Kwiatkowska, A., & Plisiecki, H. (2025). In defence of democracy: parliamentary opposition and democratic resilience in Poland. East European Politics, 41(1), 117-141. https://doi.org/10.1080/21599165.2024.2415633 Abstract
  The 2023 electoral victory of Poland's liberal opposition halted democratic backsliding and exemplified democratic resilience. This study provides a novel empirical analysis of discursive strategies used by the main opposition party, Civic Platform/Civic Coalition, in parliamentary speeches on democracy from 2001 to 2020. Using a mixed-method approach with temporally sensitive word embeddings and discourse analysis, we highlight shifts in opposition discourse since 2015 – from radicalisation to a more moderate, focused response addressing key aspects of democratic breakdown – demonstrating an adaptive strategy of democratic resilience.
• Kwiatkowska, A., Pustułka, P., & Buler, M. (2024). Persistence of Abortion Stigma Inscribed in the Legal Framework: The Case of Abortion Attitudes in Poland. Social Politics, 31(2), 273–297. https://doi.org/10.1093/sp/jxad035 Abstract
  This article offers novel insights into the mechanism of abortion stigma and its pervasive impact on attitudes toward abortion. Specifically, it tracks the impact of the restrictive Polish 1993 law, known as the “abortion compromise,” on attitudes toward pregnancy terminations over three decades, exploring the role of abortion stigma in the observed shifts. Employing data from representative surveys and in-depth interviews with young women, this study demonstrates how gendered sexuality norms inscribed in the law are responsible for locating abortion in the realm of morality, thus intensifying its stigma. Remarkably, we uncover a unique convergence of “pro-choice” and “pro-life” perspectives in Poland. The growing unanimity of attitudes is attributed to the stigmatization of abortion that surpasses the medical or legal justifications of the 1993 law. Thus, the results crucially inform the strategies needed for the women’s rights movement aiming to liberalize the restrictive legislation.
• Plisiecki, H., & Kwiatkowska, A. (2024). Discovering Representations of Democracy in Big Data: Purposive Semantic Sample Selection for Qualitative and Mixed-Methods Research. Przegląd Socjologii Jakościowej, 20(4), 18–43. https://doi.org/10.18778/1733-8069.20.4.02 Abstract
  The increasing volume of large, multi-thematic text corpora in social sciences presents a challenge in selecting relevant documents for qualitative and mixed-methods research. Traditional sample selection methods require extensive manual coding or prior dataset knowledge, while unsupervised methods can yield inconsistent results with theorydriven coding. To address this, we propose purposive semantic sampling – a Natural Language Processing approach using document-level embeddings created by a weighted average of word vectors with term frequency-inverse document frequency (tf-idf). We demonstrate its effectiveness using the example of democracy, a complex topic difficult to retrieve from parliamentary corpora. This method applies to any multi-thematic research area within big data, offering a reliable, efficient sample selection method for social research texts. Our contribution includes validating this NLP approach for social sciences and humanities as well as providing a robust tool for researchers, facilitating deeper qualitative analysis and exploration of big data acorpora within the computational grounded theory framework.
• Pustułka, P., Kajta, J., Kwiatkowska, A., Sarnowska, J., Radzińska, J., & Golińska, A. (2024). Settling into uncertainty and risk amidst the COVID-19 pandemic and the war in Ukraine. European Societies, 26(1), 149-171. https://doi.org/10.1080/14616696.2023.2295896 Abstract
  This study explores the process of navigating instability arising from sudden, co-occurring crises in the 2020s. We focus on the combined impact of the COVID-19 pandemic and the war in Ukraine on growing material and relational uncertainty and risk among Polish citizens, accumulating in the loss of ontological security. To showcase the practical and narrative presence of risk at the micro-level, we operationalize the broad theorization of risk society using the categorization of material, relational and subjective dimensions within the ‘unsettling events’ model proposed by Kilkey and Ryan. We reconceptualize the third pillar, positioning subjectivity as a meta-category. Moreover, we extend the application of the framework of unsettling events, treating the Polish situation as a case study for examining societies facing compounding catastrophes. The analyzed qualitative longitudinal data comprised 70 in-depth interviews about the pandemic and conducted with Polish young adults (ages 18–35) and their parents in 2021; and asynchronous responses from 43 study participants collected shortly after the Russian attack on Ukraine in 2022. Considering intergenerational and temporal lens, we identify the dominant patterns of meaning that interviewees attributed to the pandemic and war, thereby revealing materialities of unsettlement, relational gains and losses, and the erosion of ontological security.
• Sadura, P., Kwiatkowska, A., & Matyja, B. (2024). Kobiety, polityka, wybory. Najnowsze trendy dotyczące percepcji roli kobiet w polityce i ich wpływu na wyniki wyborów. Fundacja Pole Dialogu/Heinrich Böll Stiftung. Abstract
  Wybory parlamentarne 15 października od razu zapisały się w historii Polski. Rekordowa, 74-procentowa frekwencja wyborcza i ponad jedenaście milionów głosów oddanych na partie demokratycznej opozycji dały im wyraźną przewagę w Sejmie i Senacie. Nie byłoby tego zwycięstwa, gdyby nie bezprecedensowa mobilizacja młodzieży, w szczególności młodych kobiet. Na podstawie analizy danych sondażowych, wywiadów fokusowych oraz danych Państwowej Komisji Wyborczej odpowiadamy na następujące pytania: 1. Jakie są stereotypy płciowe utrudniające włączanie się kobiet do polityki?; 2. Jakie są czynniki zwiększające i zmniejszające prawdopodobieństwo głosowania na kobiety?; 3. Jakie są dominujące postawy społeczne wobec obecności kobiet w polityce i kwestii równości płci? 4. Jak zmieniają się strategie i zachowania wyborcze i czy płeć oraz kwestie praw kobiet mają na nie jakiś wpływ? 5. Jak zmieniają się strategie partii politycznych względem równości płci w polityce?
• Rawski, T., Kwiatkowska, A., & Plisiecki, H. (2024). Retoryka wykluczenia a retoryka uwiarygodnienia: „prawdziwi Polacy” w dyskursie parlamentarnym. Res Rhetorica, 11(1), 28-51. https://doi.org/10.29107/rr2024.1.2 Abstract
  Rozróżnienie na „swoich” i „obcych” jest dla władzy narzędziem kształtowania tożsamości narodowej poprzez określenie granic przynależności i wykluczenia. Celem badania była analiza definiowania wyrażenia prawdziwi Polacy w przemówieniach w Sejmie. Analiza została przeprowadzona na stworzonym korpusie przemówień sejmowych z lat 1989-2023, składającym się z ponad 291 tys. wystąpień z obrad plenarnych. Badanie kontekstu przywołania wyrażenia prawdziwi Polacy, towarzyszących mu emocji, typu bu-dowania opozycji między „prawdziwymi Polakami” a resztą narodu, w połączeniu z analizą zastosowanych toposów (loci), pozwoliło na wysunięcie wniosków dotyczących politycznych intencji posługiwania się tym wyrażeniem, które interpretujemy w kategoriach „retoryki wykluczenia” i „retoryki uwiarygodnienia”. Poprzez zastosowanie tej perspektywy, wyniki badania rzucają nowe światło na uniwersalne mechanizmy konstruowania tożsamości narodowej w dyskursie publicznym, ukazując, jak klasyczne schematy argumen-tacyjne adaptowane są do współczesnych debat politycznych.
• Rawski, T., Kwiatkowska, A., & Plisiecki, H. (2024, forthcoming). Erystyka poprawności politycznej. Między chwalebną a nienawistną kategorią pojęć. Politeja, 21(4), 239-258. https://doi.org/10.12797/Politeja.21.2024.91.17 Abstract
  The article explores the concept of political correctness in public discourse in Poland, focusing on its usage in Polish parliamentary debates. For this purpose, selected debates from the 9th term of the Polish Sejm (2019-2023) were used for examination how the term “political correctness” is invoked in parliamentary speeches. The analysis seeks to determine whether political correctness functions as an eristic mechanism, employed in argumentative tactics to manipulate or discredit opposing viewpoints. The study highlights the dual nature of political correctness as both a praiseworthy and a pejorative concept in the context of political rhetoric.
• Kwiatkowska, A., Muliavka, V., & Plisiecki, H. (2023). Hollowed or redefined? Changing visions of democracy in the political discourse of Law and Justice. Democratization, 30(3), 458-478. https://doi.org/10.1080/13510347.2022.2152439 Abstract
  Since 2015, the governing party, Law and Justice (PiS), has gradually eroded democratic institutions in Poland. To find out whether this process has been reflected in the political discourse solely as a collapse of liberal democracy or whether we are observing a narrative redefinition of the meaning of democracy, we conducted a systematic qualitative study of the framing of democracy in PiS parliamentary speeches (2001–2020), set against the comparative background of major Polish political parties. Having adapted the Varieties of Democracy’s classification of dimensions of democracy to discourse analysis, we show that while the liberal model of democracy has dominated Polish political discourse, it has been used by PiS less frequently than by other parties and in an increasingly critical way. Furthermore, electoral and majoritarian democracy has been growing in importance and the will of the electoral majority has been used to legitimize breaking democratic procedures. However, the government’s broad redistributive policies have not been accompanied by a more egalitarian vision of democracy. We argue that the unwillingness to incorporate an egalitarian dimension into narratives on democracy demonstrates that the ruling party frames redistribution as their conditional charity towards selected social and occupational groups and not as a corrective towards economically inclusive democracy.
• Kwiatkowska, A., Sadura, P. (2023). Nowy negacjonizm klimatyczny: jak populizm kształtuje nasze myślenie o walce ze zmianami klimatu. Warszawa: Fundacja Pole Dialogu. Abstract
  Celem publikacji jest odsłonięcie mechanizmu instrumentalizacji ataków na politykę klimatyczną Unii Europejskiej – przede wszystkim w kontekście wyborów parlamentarnych w Polsce zaplanowanych na jesień 2023 roku. Pokazujemy, że prawicowi populiści w Polsce zmienili strategię i nie próbują negować zjawiska globalnego ocieplenia – zamiast tego skupiają się na promocji narracji opóźniających przyjęcie rozwiązań ograniczających emisję. Jednym z głównych ich celów staje się podważanie decyzji wspólnoty europejskiej dotyczącej osiągnięcia neutralności klimatycznej oraz instrumentów służących temu zadaniu. Prawo i Sprawiedliwość, Konfederacja, Suwerenna Polska, nie mogąc ze względu na proeuropejskie postawy społeczeństwa wprost atakować Unii Europejskiej i popierać polexitu, wybierają działania pośrednie i selektywnie uderzające przede wszystkim w polityki klimatyczne.
• Kwiatkowska, A., Sadura, P. (2023). New climate negationism: How populism in Poland influences our thinking about climate change. Warszawa: Fundacja Pile Dialogu. Abstract
  This publication aims to expose the mechanism of instrumentalization of attacks on the European Union's climate policy – primarily in the context of the parliamentary elections in Poland scheduled for autumn 2023. We demonstrate that right-wing populists in Poland have changed their strategy and are no longer attempting to deny the phenomenon of global warming. Instead, they focus on promoting narratives that delay the adoption of emission-reduction solutions. One of their main objectives is to undermine the European community's decisions regarding climate neutrality and the instruments designed to achieve this goal. Law and Justice, the Confederation, and Sovereign Poland, unable to directly attack the European Union and support Polexit due to the pro-European attitudes of Polish society, choose indirect and selective actions that target primarily climate policies.
• Lazorenko, O., & Kwiatkowska, A. (2023). Democracy and Civic Space: Normative Models and Ukrainian Discourse. Filosofska Dumka, 4, 71-102. https://doi.org/10.15407/fd2023.04.071 Abstract
  The article, authored by Ukrainian and Polish social researchers, analyses normative approaches towards understanding models of democracy and their relation to civic space. Despite the existence of multiple models of democracy, they can largely be reduced to two main forms: direct and representative democracy. Deliberative democracy is posited as a third form, which, according to some scientists, combines elements of representative, direct, and participatory democracy. The analysis is based on the assessment of democracy and civic space in Ukraine, utilising data from six applied international social studies, as well as the evaluation of the modern characteristics of some components of Ukrainian civic space. According to the rating of CIVICUS Monitor, Ukraine has been classified in the category of countries where the civic space is «obstructed» from 2019 to the present time (Autumn 2023). Currently, the advancement of civic space in Ukraine towards more favourable forms of freedom of association, peaceful assembly, and expression of opinion in the country are threatened by several factors simultaneously, with the dominant role has Russia's full-scale war against Ukraine. The article also uses the results of the authors’ previous and current academic research, as well as the results of twenty years of advocacy and analytical work as public experts in Ukraine and Europe.
• Pustułka, P., Radzińska, J., & Kwiatkowska, A. (2023). Strach w obliczu wojny w Ukrainie: osobiste i geopolityczne obawy młodych Polek i Polaków. Kultura i Społeczeństwo, 67(4), 458-478. https://doi.org/10.35757/KiS.2023.67.4.10 Abstract
  Atak Rosji na Ukrainę, który pogłębił kryzys związany z dwuletnimi zmaganiami z pandemią COVID-19, dotkliwie zaznaczył się w doświadczeniach Polek i Polaków. W połączeniu z dotychczasowymi źródłami niepewności — takimi jak recesja gospodarcza, erozja demokracji i zmiany klimatyczne — przełożył się na poczucie życia w ciągłym zagrożeniu, w społeczeństwie ryzyka i strachu. Strach objął różnorodne dziedziny społecznego funkcjonowania, a skumulowany efekt współwystępujących zagrożeń można interpretować przez pryzmat „społeczeństwa kryzysu”, w którym „nie tylko negatywne skutki, ale i warunki kryzysu stają się częścią naszego codziennego życia” (Moralli, Allegrini 2021; zob. też Beck 2002; Hoffmann 2004; Carta, Orrù, Barberini 2022). Na codzienny niepokój, pogorszenie się sytuacji ekonomicznej i utratę bezpieczeństwa ontologicznego (Giddens 2001) w szczególny sposób są narażeni ludzie młodzi, którzy rzadziej niż starsi mają poczucie stabilizacji i społecznego zakotwiczenia (Geldens, Bourke 2008; Colombo, Rebughini 2019; Green Mitchell, Bunton 2000). Wykorzystując teoretyczne ramy socjologii emocji i socjologii młodych, koncentrujemy się tu na strachu (Turner, Stets 2006, 2009; Turner 2010; Villarreal 2022) definiowanym jako doświadczenie społeczne (Barbalet 1998). Przyjmujemy, że doświadczenia i przyjęte postawy, w tym konstelacje pokoleniowe związane z wiekiem (Colombo, Rebughini 2019), decydują o tym, że strach nie przez wszystkich jest doświadczany tak samo (Turner, Stets 2009). Stawiamy pytanie o to, w jaki sposób młode Polki i młodzi Polacy doświadczają strachu w obliczu wojny w Ukrainie. Wskazujemy na dwa obszary lęku: obawy geopolityczne (poziom makrospołeczny) oraz emocje i doświadczenia indywidualne (poziom mikrospołeczny). Te oblicza strachu młodych identyfikujemy na podstawie sondażowych danych ilościowych oraz jakościowego materiału z wymian asynchronicznych, zgromadzonych i zintegrowanych w podejściu mieszanym projektu badawczego ULTRAGEN. Opis tych zjawisk w młodym pokoleniu umożliwia socjologiczne prognozowanie pokoleniowej przyszłości na podstawie diagnozy jego teraźniejszości.
• Kajta, J., Pustułka, P., Sarnowska, J., Kwiatkowska, A., & Golińska, A. (2023). Wchodzenie w obywatelską dorosłość. Polityczne wybory młodych Polek i Polaków 2023.Youth Working Papers, 1, 3-25. https://doi.org/10.1080/10.23809/16 Abstract
  Współczesne teorie wyjaśniające wchodzenie w dorosłość wskazują na pewien paradoks relacji między zaangażowaniem politycznym a dojrzałością obywatelską (Flanagan i in., 2012; Martelli & Pitti, 2014). Z jednej strony, podkreśla się, że obywatelskość - rozumiana zarówno wąsko, jako udział w wyborach, jak i szerzej, jako partycypowanie w społeczeństwie obywatelskim - to kluczowy wyznacznik tego, że młoda osoba społecznie uznawana jest za dorosłą (Sloam, 2014). Z drugiej strony, nie milkną głosy o pokoleniowym kryzysie demokracji i wycofaniu młodych z tradycyjnych form polityczności (Flanagan & Levin, 2010). Niniejszy raport stara się pogodzić te dwa ujęcia, wskazując na zainteresowanie młodych Polek i Polaków polityką i preferowane przez nich formy działalności obywatelskiej (zob. też Kajta i in., 2022). W świetle danych empirycznych próbujemy także odpowiedzieć na najbardziej palące przedwyborcze pytania, tj. Jakie jest zainteresowanie młodych ludzi polityką? Czy będą głosować, a jeśli tak, to na jakie partie?
• Kwiatkowska, A., Chwedczuk-Szulc, K., & Bolechów, B. (2022). Disentangling the Moral Rightness of Securitization: Data Mining of the Process of Framing and Shaping of Poland-United States Relations.Polish Political Science Review, 9(1), 35-59. https://doi.org/10.2478/ppsr-2022-0003 Abstract
  Since the democratic transition, Poland-United States relations have been framed by the Polish authorities as a strategic threat-management tool in the securitization process of Poland’s geopolitical position, particularly concerning the Russian Federation. We analyse the process of securitization regarding Poland-US relations through latent topic modelling of Polish parliamentary speeches in the years 1991-2017. We demonstrate that the discourse on Polish-US relations is heavily dominated by security topics, narrowly understood as military security. Furthermore, even when economic issues are discussed, they are frequently linked to military operations. Based on Floyd’s (2011, 2019) model of the moral rightness of securitization, we argue that the close relationship between securitizing moves (debates on Poland-US relations) and security practices (security events) suggests the basic sincerity of the securitizing actor, while the historical context reflected in the Polish collective memory strongly influences the audience’s frame of reference and strengthens the power of the securitizing actor. However, although the case fulfils Floyd’s (2019) criteria of morally right securitization, we have shown a historical disparity between the scope of securitizing moves with security practices and the existing level of threat. This demonstrates that the securitizing agent has been exceeding the ‘least harmful option’, particularly due to the large asymmetry of power of the participants in the relationship, the securitization process stretched over a long period and the threat severity varying over time.
• Kwiatkowska, A. (2021). Contested Democracy and the Rise of Archaic Derogatory Language in the Polish Parliament. In A.S. Walter (Ed.), Political Incivility in the Parliamentary, Electoral and Media Arena: Crossing Boundaries (pp.87-104). Routledge. Abstract
  Over the past quarter of a century, we have observed a clear increase in the use of archaic derogatory rhetoric in parliamentary debate in Poland, stylized on the speech of the former Polish gentry. The aim of this pompous and disrespectful variety of language, delivering absolute moral judgement, has been to label political opponents as morally unable to hold a political position and thereby exclude them from the decision-making process. In this article, using transcripts of parliamentary speeches from the lower chamber of the Polish parliament from 1991 to 2019, I analyze changes in political discourse relating to the idea of ​​shame, betrayal and disgrace. The results show that the use of archaic derogatory language has been increasing over time and has been used primarily by opposition parties. While, initially, speeches casting accusations of treason or disgrace were authored primarily by radical right-wing parties, since 2015 the usage of archaic, derogative vocabulary by MPs from centrist parties has increased greatly. Besides political affiliation, this is moderated by other political variables: electoral support and parliamentary experience of MPs.
• Pustułka, P., Radzińska, J., Kajta, J., Sarnowska, J., Kwiatkowska, A., & Golińska, A. (2021). Transitions to Adulthood during COVID-19: Background and Early Findings from the ULTRAGEN Project. Youth Working Papers, 4, 3-65. https://doi.org/10.23809/14 Abstract
  This paper aims to present theoretical and methodological grounds as well as initial findings of the ULTRAGEN project (full title: ‘Becoming an adult in times of ultra-uncertainty: intergenerational theory of 'shaky' transitions’). We discuss that the COVID-19 pandemic and its social and economic consequences have undoubtedly impacted on the individuals’ lives. Based on the fact that crises tend to affect young people to a greater extent, the project focuses first of all on the lasting effects of societal crises on intergenerational differences and family relations during transitions to adulthood. Having assumed the significant relation between age/generation and attitudes towards social crises, we juxtapose the perspectives and experiences of young adults (18-35 years old) and their parents (who are in their 40s to 60s). We investigate their paths to adulthood in different social and political contexts, with an explicit interest on (a) the key factors shaping the process of transitions to adulthood in the time of ultra-uncertainty; (b) types of social and intergenerational solidarities born from crises, and (c) intergenerational similarities and differences in attitudes and practices of (non)compliance during unsettling events. The ULTRAGEN project implies a multi-method approach to answer the research questions and develop a new theory of transitions to adulthood which can be described as ‘shaky’: unsteady, faltering, tentative or provisional. Through a dialogue between empirical data and theory, ULTRAGEN offers a way to gain a better understanding of the experiences, factors and conditions that determine how young people reach adulthood during social crises. The study combines literature review and secondary data analysis (WP1), qualitative longitudinal research (two-waves of in-depth interviews with 35 pairs/family dyads of young adults and their parents, WP2); analysis of Twitter content about the pandemic-related topics (WP3); representative online survey for Poland (WP4). Additionally, the project aims at setting up the first qualitative longitudinal archive data in Poland ‘Time & Transitions’ (WP5). In this Working Paper, we elaborate on the theoretical basis of the project, present subsequent components (Working Packages, WPs) in more detail. Furthermore, we offer preliminary findings from two components (WP1 and WP2) at the half-year mark of the ULTRAGEN project’s implementation.
• Kwiatkowska, A. (2021). Radykalny język protestu jako reakcja na wykluczenie i przemoc. In P. Kosiewski (Ed.), Język rewolucji (pp. 45-48). Fundacja im. Stefana Batorego. ISBN 978-83-66543-63-8 Abstract
  Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2020 roku, uznające przesłankę embriopatologiczną za niezgodną z Konstytucją RP, spowodowało największe protesty społeczne od 1989 roku. Chociaż zrywy społeczne związane z prawami reprodukcyjnymi są stałe w Polsce od początku lat dziewięćdziesiątych, a zapoczątkowały je pierwsze plany zaostrzenia liberalnej ustawy z 1956 roku, to w ostatnich latach obserwujemy ich szczególne nasilenie, a także zmianę składu demograficznego i wykorzystywanego języka. Protesty przyciągnęły przede wszystkim młodzież, a skandowane i wypisywane na transparentach hasła wyróżniają się spontanicznością i zasięgiem popkulturowych odniesień z jednej strony, a radykalizacją języka z drugiej.
• M. Cześnik, B. Giza, A. Kwiatkowska, M. Wenzel, & M. Żerkowska-Balas (Eds.),Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej. Badania społeczne. Filmoteka Narodowa/Instytut Audiowizualny. Abstract
  Naczelnym celem projektu jest zbadanie opinii Polaków o polskim filmie. Interesują nas: wiedza polskich obywateli na jego temat, sposoby kontaktu z filmem, jego ocena i odbiór, a także społeczne zróżnicowanie praktyk kulturowych związanych z filmem (nierówne „rozłożenie” praktyk w poszczególnych grupach, warstwach i klasach polskiego społeczeństwa).
• Kwiatkowska, A. (2021). W salonie i w kinie - Polacy jako widownia filmowa. In M. Cześnik, B. Giza, A. Kwiatkowska, M. Wenzel, & M. Żerkowska-Balas (Eds.), Polacy o polskich filmach. Opinie Polaków o polskim kinie i ich postawy wobec polskiej produkcji filmowej. Badania społeczne (pp. 48-79). Filmoteka Narodowa/Instytut Audiowizualny. Abstract
  Badanie ilościowe, będące częścią projektu „Polacy o polskich filmach”, miało dwa główne cele. Przede wszystkim w jego efekcie powstał obraz polskiej widowni: jej aspiracji i potrzeb, emocji związanych z kinem, wiedzy o nim i zachowań. W tym celu zbadaliśmy widzów filmów polskich i zagranicznych, a także częstość i sposoby korzystania z kina jako źródła rozrywki w porównaniu z metodami alternatywnymi, pozwalającymi na oglądanie filmów w zaciszu domowym. Zbadaliśmy także zróżnicowanie czynników zachęcających i, wręcz przeciwnie, zniechęcających do korzystania z kina, a także preferencje filmowe Polek i Polaków.
• Kwiatkowska, A., & Cześnik, M. (2020). Electoral system, political knowledge and voter turnout - complex liaisons. Polish Sociological Review, 4(212), 425-444. https://doi.org/10.26412/psr212.03 Abstract
  The purpose of this paper is to discuss the impact of the electoral system on turnout, moderated by political knowledge. Following the introduction of the FPTP system to some city councils in the 2014 elections, we used a quasi-experimental design to compare two sets of economically, socially and culturally similar cities, chosen using the Propensity Score Matching method. Data from two waves of a survey with residents, city councillors and local social leaders after the 2014 local elections showed that, despite widespread public debates, knowledge about the electoral system was very low. The results proved that, although the level of political knowledge was higher in the FPTP system than in the PR system, the turnout in the former was lower, even when controlled by political knowledge. However, the joint impact of the electoral system and political knowledge on turnout was mixed, and depended on the method of measuring political knowledge.
• Kwiatkowska, A., Szczerba, A., & Szypulska, A. Kwoty i co dalej? Udział kobiet w życiu politycznym w Polsce. Analiza i zalecenia. [Quota systems and what next? Participation of women in political life in Poland. Analysis and recommendations]. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISSN 0860-7958 Abstract
  Monografia prezentuje wyniki trzech badań przeprowadzonych na zlecenie Rzecznika Praw Obywatelskich przez dr Agnieszkę Kwiatkowską z Uniwersytetu SWPS. Szczególny nacisk położono na ewaluację funkcjonowania systemu kwotowego w wyborach do Parlamentu europejskiego (26 maja 2019 r.) oraz Sejmu i Senatu RP (13 października 2019 r.), uwzględniając m.in. liczbę kandydatek ubiegających się o mandat, jak również przyporządkowane im miejsca na listach wyborczych. Istotnym elementem analizy jest podjęta przez autorkę badania próba określenia, jaki wpływ na szanse uzyskania mandatu ma miejsce na liście wyborczej, które zostało kandydatowi/kandydatce przyznane. Obraz sytuacji uzupełniają rozważania dotyczące barier, które kobiety napotykają, rozpoczynając działalność polityczną. Publikacja analizuje także postawy Polek i Polaków wobec różnych form wspierania partycypacji politycznej kobiet. Przeprowadzono ją w oparciu o dwa badania opinii publicznej zrealizowanych na zlecenie Rzecznika: Bierne prawa wyborcze kobiet (2018 r.) oraz, uzupełniająco, Kobiety w życiu publicznym (2019 r.).
• Kwiatkowska, A. (2020). Kobiety w wyborach do Sejmu RP i Senatu RP w 2019 r.[Women in the elections to the Sejm of the Republic of Poland and the Senate of the Republic of Poland in 2019]. In A. Kwiatkowska, A. Szczerba, & A. Szypulska, Kwoty i co dalej? Udział kobiet w życiu politycznym w Polsce. Analiza i zalecenia. [Quota systems and what next? Participation of women in political life in Poland. Analysis and recommendations] (pp. 16-34). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISSN 0860-7958 Abstract
  Celem badania było uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat realizacji biernego prawa wyborczego wśród kobiet w wyborach do Sejmu i Senatu RP, które odbyły się 13 października 2019 r. W ramach projektu zbadana została obecność kobiet na listach kandydatów, w tym ich liczba, oraz przyznane im pozycje w rozbiciu na komitety wyborcze i okręgi wyborcze, a także udział kobiet wśród wygranych. Szczególny nacisk położony został na ewaluację funkcjonowania wprowadzonego w 2011 r. mechanizmu kwotowego 35% miejsc dla każdej płci na listach wyborczych w wyborach proporcjonalnych. Sprawdzone zostało, czy utrzymał się obserwowany od czasu wprowadzenia kwot trend wzrostowy odsetka kobiet w kolejnych kadencjach Sejmu, i czy aktywizacja kobiet przez system kwotowy znajduje również odzwierciedlenie – pomimo większościowego systemu wyborczego i braku zarezerwowanych miejsc dla kobiet – również w wyborach do Senatu. Wpływ systemu kwotowego został również przeanalizowany pod kątem realnych szans kobiet, definiowanych jako spełnianie przez listy wyborcze wymogów wybranych mechanizmów kwotowych.
• Kwiatkowska, A. (2020). Kobiety w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2019 r.[Women in the 2019 European Parliament elections]. In A. Kwiatkowska, A. Szczerba, & A. Szypulska, Kwoty i co dalej? Udział kobiet w życiu politycznym w Polsce. Analiza i zalecenia. [Quota systems and what next? Participation of women in political life in Poland. Analysis and recommendations] (pp. 35-46). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISSN 0860-7958 <Abstract
  Celem badania było uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat realizacji biernego prawa wyborczego wśród kobiet w wyborach do Parlamentu Europejskiego z 26 maja 2019 r. Przeanalizowana została obecność kobiet na listach kandydatów oraz przyznane im pozycje w rozbiciu na komitety wyborcze i okręgi wyborcze, a także charakterystyka wygranych. Szczególny nacisk położony został na ewaluację funkcjonowania wprowadzonego w 2011 r. mechanizmu kwotowego 35% miejsc dla każdej płci na listach wyborczych w wyborach proporcjonalnych w odniesieniu do poziomu europejskiego. Obserwowany wzrost odsetka kobiet wśród wygranych w tych wyborach o 10 punktów procentowych w stosunku do wyborów z 2014 r. został przeanalizowany pod kątem wzrostu realnych szans kobiet, definiowanego jako spełnianie przez listy wyborcze wymogów wybranych mechanizmów kwotowych.
• Kwiatkowska, A. (2020). Postawy Polek i Polaków wobec wyborczych mechanizmów wyrównawczych. [Attitudes of Polish citizens towards electoral quota system]. In A. Kwiatkowska, A. Szczerba, & A. Szypulska, Kwoty i co dalej? Udział kobiet w życiu politycznym w Polsce. Analiza i zalecenia. [Quota systems and what next? Participation of women in political life in Poland. Analysis and recommendations] (pp. 47-60). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISSN 0860-7958 Abstract
  System kwotowy na listach wyborczych do ciał kolegialnych wybieranych w ordynacji proporcjonalnej wprowadzony w Polsce 2011 r. jest narzędziem skutecznie zwiększającym odsetek kobiet na poziomie kandydatek i wybranych. Jednak ze względu na brak mechanizmu naprzemiennego obsadzania kandydatów według płci (system suwakowy) lub zagwarantowania określonej liczby kobiet na najwyższych kilku miejscach listy (system sufitowy), przyjęte rozwiązanie w mniejszym stopniu przekłada się na obecność kobiet w ciałach wybieranych. Celem projektu Bierne prawa wyborcze kobiet współprowadzonego przez Biuro Rzecznika Prawa Obywatelskich oraz Uniwersytet SWPS było uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat dalszego funkcjonowania wprowadzonego w 2011 r. mechanizmu wprowadzającego kwotę 35% miejsc dla każdej płci na listach wyborczych w wyborach proporcjonalnych w odniesieniu do poziomu samorządowego. Zbadano w nim szereg kwestii odnoszących się do różnic obserwowanych w partycypacji politycznej kobiet i mężczyzn, w tym: przekonania Polaków o przyczynach słabszej obecności kobiet w polityce, zróżnicowania w partycypacji politycznej występujące między kobietami i mężczyznami; czynniki zwiększające i zmniejszające prawdopodobieństwo głosowania na kobiety; wiedzę Polaków o funkcjonowaniu systemu kwotowego oraz ich preferencje wobec tego narzędzia, a więc jakie potencjalne usprawnienia tego projektu mają szansę na uzyskanie poparcia społecznego.
• Kwiatkowska, A. (2019). Institutionalisation without voters: the Green Party in Poland in comparative perspective. Zeitschrift für Vergleichende Politikwissenschaft, 13(2), 273–294. https://doi.org/10.1007/s12286-019-00424-6 Abstract
  Despite severe degradation of the natural environment in Central and Eastern European countries under communist rule and its large mobilizing potential in the 1990s, only in a few of these countries did Green parties rise to long-term relevance for the political system. The economic, social and political legacies of the communist regimes influenced the majority of successful Green parties in the region to adopt a centrist (Czech Republic) or right-wing (Estonia, Latvia, Lithuania) approach. In this context, I analyse the process of institutionalisation of the Green Party in Poland, closest among the CEE Green parties to the left-libertarian model dominant in Western Europe, and compare it with other Green parties in the region. I demonstrate how the support of the European Green Party has allowed the party to survive and partially institutionalise, but it has not been sufficient to ensure political success.
• Kwiatkowska, A. (2019). The uneven institutionalization of the Green Party in Poland. In R. Harmel, & L. Svåsand (Eds.), Institutionalisation of Political Parties: Comparative Cases (pp. 133-153). ECPR Press/Rowman&Littlefield. ISBN: HB 978-1-78552-302-1 Abstract
  The Green Party in Poland was established in 2003 as an environmentalist, leftist alternative to the then in-government, post-communist Alliance of Democratic Left (SLD). However, despite high expectations held for the Greens in Poland, both by their supporters and by the leaders of other political formations, in the subsequent fourteen years, the party neither achieved electoral success nor vanished. It managed to survive many internal and external crises, initiating regular, but mostly local actions and taking part in nearly all national and local elections, either independently or as a minor partner in left-wing or centre-left coalitions. Nevertheless, its institutionalisation remains very uneven, which limits the chances of electoral success. The case of the Green Party in Poland supports a relevant contribution to the theory of party institutionalisation for one key reason. Uneven institutionalisation of the Greens provides evidence that party institutionalisation is a multidimensional concept and that high institutionalisation on one dimension may compensate for other poorly institutionalised ones. Moreover, I describe how extensive institutionalisation on the value infusion dimension influenced choices in other aspects of party functioning: inhibiting its organisational development and restraining its relevance for the political system. Following Levitsky’s (1998) finding that parties may maintain informal and noninstitutionalised party organisations provided the other dimensions remain institutionalised, I proffer that excessive institutionalisation of one dimension may both compensate under-institutionalisation of other dimensions and limit the possibilities of party development in these aspects.
• Markowski, R., & Kwiatkowska, A. (2018). The Political Impact of the Global Economic Crisis in Poland: Delayed and Indirect Effects. Historical Social Research/ Historische Sozialforschung, 43(4), 250-273. https://doi.org/10.12759/hsr.43.2018.4.250-273 Abstract
  While the global economic crisis brought no decrease in support of democracy in Poland, its effects turned out to be delayed and indirect. In the pre-crisis survey, a great difference in normative visions of democracy between citizens and MPs, especially concerning economic welfare, has been recorded. Citizens expressed a preference for more redistributive and protective policies while parliamentarians focused mostly on procedural aspects of democracy. Seven years later, we observed a partial convergence of attitudes of these two groups: citizens had lowered their economic expectations, while for MPs economic and redistributive issues became more salient as essential normative characteristics of democracy. However, the extent of this convergence between citizens and political elites differed by political divisions. We argue that differences in post-crisis responsiveness of political elites formed the basis of a major change in Polish politics after 2015.
• Kwiatkowska, A. (2018). Poglądy - sympatie partyjne - wiedza polityczna. Przewidywanie zachowań wyborczych w wyborach parlamentarnych w 2015 roku [Political preferences – party identifications – political knowledge. Predicting voting behaviours in the 2015 parliamentary elections]. Przegląd Socjologiczny, 4, 9-35. https://doi.org/10.26485/Ps/2018/67.4/1 Abstract
  According to the popular perception of voting behaviours, individuals vote for parties whose program and actions are close to their views. However, studies on voting indicate that ideological proximity is of little importance both for electoral decisions and for the evaluation of political parties, especially for people with little political knowledge. In the paper, I focus on two key determinants of electoral behaviour: attitudes towards key political issues and party evaluations, analysing the diversity of their impact due to the political knowledge of the individuals. Based on the data of the Polish General Election Study 2015, I show that: 1) the ideological space of political competition in Poland is limited, primarily in the area of economic issues; attitudes towards political issues are of limited importance both for voting decisions and for party evaluations; 2) despite limited ideological differences, political divisions on the emotional level are strong and are good predictors of electoral behaviours; 3) political knowledge is a factor that strongly affects party evaluations; people with greater political knowledge base their party evaluation on issue proximity to a greater extent.
• Flis, J., & Kwiatkowska, A. (2018). Polski system partyjny – idee i identyfikacje [Polish party system - ideologies and identifications]. In K.A. Wojtaszczyk, P. Stawarz, & J. Wiśniewska-Grzelak (Eds.), Zmierzch demokracji liberalnej (pp.587-606). Instytut Europeistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Abstract
  In the chapter, we presented the changes that took place in the Polish party system in the period from 2011 to 2015 regarding political identifications of voters on the left-right and solidary-liberal scales. In particular, it covers the changes that affected the electoral base of the main parties. Using the Polish General Electoral Study 2011 and 2015 data, we showed that the identifications on the left-right and solidarism-liberalism axes were subject to significant changes on individual party’s level, although they show high stability at the population level and at the level of all active voters. In accordance with the changes in the main parties’ agenda that took place in those years, they gained supporters in new ideological categories and lost some of the old voters. In the case of the Law and Justice (PiS), the change of the electoral base was associated mainly with the acquisition of a large group of right-wing voters with different economic stances. In turn, the Civic Platform (PO) lost mostly right-wing voters, acquiring, though to a much lesser extent, new left-wing voters. Presented analysis of political identifications of voters creates a complex image of the Polish political system. We found that changes in the power of individual parties, resulting in the alternation of power in the 2015 election, were not the result of changes in political identifications of voters. For this reason, we argue that these changes cannot be seen as deep and irreversible shifts.
• Wiszejko-Wierzbicka, D., & Kwiatkowska, A. (2018). Wchodzenie w dorosłość. Ogólnopolskie badanie młodych Polaków w wieku 18-29 lat [Entering adulthood in Poland: report from a nationwide survey of young Poles aged 18-29]. Studia Socjologiczne, 2(229), 147-176. https://doi.org/10.24425/122467 Abstract
  The article focuses on the model of entering adulthood. According to the results of the on-line survey among 3264 (aged 18–29) people, in defining adulthood young people abandon the traditional social markers in favour of intra-psychic properties and competences. The sense of adulthood is strongly associated with the perception of oneself primarily as a competent person in both professional and social relations, and maintaining a certain autonomy. These markers (competencies, relationships, autonomy) at the micro level correspond to the most important psychological human needs (theory of self-determination). At the macro level, the markers of competence, relationships and autonomy are in line with the characteristics of four European models of adulthood (Cécile van de Velde); the Polish model appears to be hybrid in character, combining the significant role of professional competences and autonomy with the emphasis on self-development of an individual.
• Kwiatkowska, A. (2018). Kobiety w wyborach a mechanizmy antydyskryminacyjne - stan aktualny i prognozy na przyszłość. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Abstract
  Celem projektu „Bierne prawa wyborcze kobiet” współprowadzonego przez Biuro Rzecznika Prawa Obywatelskich oraz Uniwersytet SWPS było uzyskanie pogłębionej wiedzy na temat dalszego funkcjonowania wprowadzonego w 2011 roku mechanizmu wprowadzającego kwotę 35% dla każdej płci na listach wyborczych w wyborach proporcjonalnych w odniesieniu do poziomu samorządowego. Zbadano w nim szereg kwestii odnoszących się do różnic obserwowanych w partycypacji politycznej kobiet i mężczyzn, w tym: przekonania Polaków o przyczynach słabszej obecności kobiet w polityce; zróżnicowania w partycypacji politycznej występujące między kobietami i mężczyznami; czynniki zwiększające i zmniejszające prawdopodobieństwo głosowania na kobiety; wiedzę Polakówo funkcjonowaniu systemu kwotowego oraz ich preferencje wobec tego narzędzia, a więc jakie potencjalne usprawnienia tego projektu mają szansę na uzyskanie poparcia społecznego.
• Kwiatkowska, A., Cześnik, M. (2018). Młodzi w sferze publicznej. Raport z badań Polskiego Generalnego Studium Wyborczego 2015". . Warszawa: Uniwersytet SWPS. DOI: 10.5281/zenodo.17625606 Abstract
  Celem raportu jest ilustracja zachowań politycznych najmłodszej kohorty polskich wyborców i wyborczyń, a więc osób w wieku 18-24 lat. Omawiamy ich relatywnie niską wiedzę polityczną, wysoki poziom absencji wyborczej oraz niezadowolenie z demokracji w Polsce. Pokazujemy, że poglądy polityczne młodych osób odbiegają znacząco od średniej polskiego społeczeństwa. Przede wszystkim charakterystyczna dla młodych jest niechęć wobec partii systemowych – starych, typu catch all, bez wyrazistej ideologii. Stąd popularność w tej grupie charyzmatycznych kandydatów z wyrazistymi programami politycznymi, antyelitystycznymi postawami i nieszablonowymi zachowaniami. Drugim elementem, który wyróżnia młodych na tle ogółu społeczeństwa, jest liberalizm ekonomiczny. Podczas gdy większość Polaków opowiada się za państwem opiekuńczym i szerokim wachlarzem świadczeń socjalnych, młodym bliżej jest do państwa minimum, mniej wydającego na cele społeczne, ale również pobierającego mniej podatków. Akceptują oni jedynie zwiększenie wydatków na armię i policję. Liberalizm młodych jest jednak zjawiskiem ulotnym – jak wskazują nasze badania, wejście na rynek pracy sprawia, że zaczynają doceniać ochronę socjalną państwa.
• Kwiatkowska, A. (2017). Równość głosu a struktura parlamentu [Equality of vote and the structure of the parliament]. In R. Markowski (Ed.), Demokratyczny Audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014-2015 [Democratic Audit of Poland 2: Electoral Democracy in Poland in 2014-2015] (pp. 49-74). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISBN 978-83-65029-36-2 Abstract
  Nieodłącznym elementem demokracji przedstawicielskiej jest idea reprezentacji politycznej. Zgodnie z definicją Pitkin, reprezentacja oznacza czynienie opinii i preferencji obywateli obecnymi procesie decyzyjnym, a więc polega na działaniu w interesie osób reprezentowanych poprzez działanie zgodnie z ich wolą (Pitkin 1967: 209). Wychodząc od teorii Pitkin, analizuję w perspektywie historycznej reprezentację kobiet w polskim parlamencie i na listach wyborczych, procedury prawne zapewniające obecność w parlamencie grup defaworyzowanych, a także kwestię równości głosu w wyborach parlamentarnych.
• Cześnik, M., & Kwiatkowska, A. (2017). Uczestnictwo wyborcze w 2014 i 2015 roku [Political participation in 2014 and 2015]. In R. Markowski (Ed.), Demokratyczny Audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014–2015 [Democratic Audit of Poland 2: Electoral Democracy in Poland in 2014-2015] (pp. 27-48). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISBN 978-83-65029-36-2 Abstract
  W tej części Demokratycznego Audytu Polski, który jest poświęcony wyborom przeprowadzonym w Polsce w 2014 i 2015 roku, zajmujemy się kwestia uczestnictwa wyborczego. W pierwszej części przypominamy główne powody, dla których przedsięwzięcia takie jak DAP powinny zajmować się kwestią aktywności wyborczej obywateli, a także wyjaśniamy, dlaczego jest ona tak ważna dla demokracji. W drugiej części omawiamy uczestnictwo wyborcze w polskich wyborach (do Parlamentu Europejskiego, samorządowych, prezydenckich i parlamentarnych) w 2014 i 2015 roku. Chcemy odpowiedzieć na pytanie: jakie były główne jego przyczyny, korelaty i skutki. Robimy to w perspektywie porównawczej, zastanawiając się, na ile sytuacja w latach 2014-2015 była podobna, a na ile różna od prawidłowości dostrzeganych wcześniej.
• Markowski, R., & Kwiatkowska, A. (2017). Chwiejność wyborcza Polaków [Electoral volatility in Poland]. In R. Markowski (Ed.), Demokratyczny Audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014–2015 [Democratic Audit of Poland 2: Electoral Democracy in Poland in 2014-2015] (pp. 105-117). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISBN 978-83-65029-36-2 Abstract
  Niniejszy rozdział poświęcony jest stabilności politycznej polskiej demokracji, ujmowanej z perspektywy postaw i zachowań wyborców. Teoria polityki bardzo silnie podkreśla wagę stabilności, a co za tym idzie, przewidywalność polityki. Staramy się zatem opisać ważne cechy demokracji i demokratycznego obywatela z punktu widzenia właśnie owej stabilności i przewidywalności. Koncentrujemy uwagę na trzech aspektach: (i) systemie partyjnym, (ii) trwałości zachowań wyborczych oraz (iii) stabilności postaw politycznych.
• Kwiatkowska, A., & Markowski, R. (2017). Stabilność ideologiczna polskich elektoratów [The ideological stability of the Polish voters]. In R. Markowski (Ed.), Demokratyczny Audyt Polski 2: Demokracja wyborcza w Polsce lat 2014–2015 [Democratic Audit of Poland 2: Electoral Democracy in Poland in 2014-2015] (pp. 153-168). Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. ISBN 978-83-65029-36-2 Abstract
  W niniejszym rozdziale analizie poddamy trwałość stosunku elektoratów poszczególnych partii do wybranych kwestii publicznych. Stabilność programowa i ideologiczna wyborców, czyli utrzymywanie przez nich tej samej opinii bądź preferencji wobec kluczowych kwestii publicznych, jest niezbędnym czynnikiem dla trwałego w czasie systemu partyjnego. W celu analizy omawianej problematyki – stabilności ideologicznej społeczeństwa – korzystamy z danych Polskiego Generalnego Studium Wyborczego (PGSW) z lat 2001-2015. Sześć edycji badania, które zostały przeprowadzone w tym czasie, pozwala na analizę różnic zachodzących w postawach wobec istotnych kwestii publicznych społeczeństwa polskiego ogółem oraz w podziale na różnorodne segmenty oraz elektoratów poszczególnych partii politycznych.
• Kwiatkowska, A. (2017). ‘Hańba w Sejmie’ - zastosowanie modeli generatywnych do analizy debat parlamentarnych [‘Disgrace in the Parliament’ - application of generative topic modelling in the analysis of parliamentary debates]. Przegląd Socjologii Jakościowej, 13(2), 82-109. Abstract
  W ciągu ostatniego dziesięciolecia nastąpił wyraźny wzrost obecności skrajnej retoryki politycznej w debacie parlamentarnej w Polsce. Jednym z aspektów postępującej radykalizacji języka jest nadużywanie słów o wysokim negatywnym natężeniu emocjonalnym w celu opisania zdarzeń występujących w codziennej polityce, co prowadzi do degradacji ich znaczenia. Jak wskazują badania, brutalizacja języka debaty wywołuje negatywne konsekwencje na poziomie elit politycznych i elektoratu, prowadząc do zmniejszonej efektywności działania parlamentu, zaostrzenia konfliktów między partiami i ich zwolennikami oraz do alienacji politycznej obywateli. W artykule przedstawiam możliwości wykorzystania stenogramów parlamentarnych do analizy przemian dyskursu politycznego, w tym wykorzystane algorytmy przeszukiwania korpusów tekstów oraz analizy ukrytych tematów. Jako przykład wykorzystuję zbiór przemówień sejmowych z lat 1991‒2016 odnoszących się do idei hańby, zdrady, niesławy i skandalu. Opieram się głównie na generatywnym modelu tematycznym, wykorzystującym metodę ukrytej alokacji Dirichleta i jej rozszerzeniu – strukturalny model tematyczny, będących nienadzorowanymi metodami ekstrakcji tematów z dużych korpusów tekstów. Wyniki przeprowadzonych analiz potwierdzają wzrost radykalnego słownictwa w czasie, a także określają charakterystyki jego użytkowników oraz najczęściej występujące konteksty (polityka historyczna, kontrola nad mediami, polityka zagraniczna).
• Wiszejko-Wierzbicka, D., & Kwiatkowska, A. (2017). The Polish Academy of Sciences. In A. Jakab, Z. Körtvélyesi (Eds.), The Situation and Reform Opportunities of the Hungarian Academy of Sciences. Historical and Comparative Outlooks (pp. 180-190). Osiris Kiadó. ISBN 978-963-276-292-0 Abstract
  The Polish Academy of Sciences (Polska Akademia Nauk, PAN) was founded in 1952 following the decision of the First Congress of Polish Science. In this article, we present the history and general perception of the Academy in the Polish society, its structure, employment, financing, and research careers.
• Kwiatkowska, A., Cześnik, M., Żerkowska-Balas, M., & Stanley, B. (2016). Ideologiczna treść wymiaru lewica-prawica w Polsce w latach 1997-2015 [The ideological content of the left-right dimension in Poland in the period of 1997-2015]. Studia Socjologiczne, 4(223), 97-129. ISSN 0039−3371 Abstract
  W okresie postkomunistycznego ćwierćwiecza wymiar lewica–prawica miał ważny, choć specyficzny wpływ na polską politykę. Strukturyzował dyskurs polityczny, określał zachowania wyborcze, pod jego wpływem partie tworzyły swe polityczne programy i budowały przekaz w kampaniach wyborczych. Nie był on jednak ideologicznie stabilny – wręcz przeciwnie, przechodził po 1989 roku ciekawe transformacje, a jego znaczenie się zmieniało i nadal ewoluuje. Niniejszy artykuł prezentuje badania „zawartości” wymiaru lewicowo-prawicowego w Polsce w perspektywie diachronicznej. Badamy naturę tej opozycji, jej ideologiczne, ekonomiczne, społeczne i polityczne wypełnienie, treść. Interesują nas też główne korelaty lewicy i prawicy: analizujemy związki między lewicowością i prawicowością a innymi ważnymi zjawiskami społecznymi i politycznymi (jak: zachowania wyborcze, postrzeganie pozycji partii, postawy wobec istotnych kwestii politycznych, struktura społeczna) oraz ich przemiany w czasie. Artykuł oparty jest na danych zgromadzonych w ramach projektu Polskie Generalne Studium Wyborcze z lat 1997–2015.
• Żerkowska-Balas, M., Lyubashenko, I., & Kwiatkowska, A. (2016). Determinanty preferencji wyborczych: Polska w latach 1997-2015 [Determinants of voting behaviour: Poland in the period of 1997-2015]. Studia Socjologiczne, 4(223), 69-96. ISSN 0039−3371 Abstract
  Niniejszy artykuł podejmuje problematykę czynników determinujących decyzje wyborcze w Polsce po upadku komunizmu. Podstawowym celem jest odpowiedź na pytanie, czy w badanym okresie zestaw czynników motywujących obywateli do oddania głosu na określoną partię polityczną pozostawał stały, czy też zmieniał się wraz z upływem czasu. Analiza została oparta na danych Polskiego Generalnego Studium Wyborczego z lat 1997, 2005 i 2015 (które zostały wybrane jako najważniejsze momenty z punktu widzenia funkcjonowania polskiej demokracji). Przeprowadzone analizy pozwalają stwierdzić, że wbrew oczekiwaniom wynikającym z dotychczasowej wiedzy na temat determinant preferencji wyborczych, zmienne opisujące status społeczny obywateli niezmiennie najlepiej wyjaśniają skłonność do głosowania Polaków na poszczególne partie polityczne. Kwestie ideologiczno-kulturowe i ekonomiczne, choć pomagają wyjaśniać zachowania elektoratu, to jednak mają znacznie mniejszą moc eksplanacyjną.
• Kwiatkowska, A. (2013). Efekty zastosowania systemu kwotowego w Polsce [The effects of the quota system in Poland]. In M. Jeziński, M. Nowak-Paralusz (Eds.), Problematyka kobieca — konteksty [Women's studies — contexts] (pp. 29-54). Wydawnictwo Naukowe UMK. ISBN 978-83-231-3040-6 Abstract
  W Polsce od ponad dziesięciu lat toczy się dyskusja na temat możliwości wprowadzenia systemu kwotowego jako formy działania wspierającego uczestnictwo kobiet w polityce. Zagwarantowanie kobietom określonej liczby miejsc na listach wyborczych lub w instytucjach wybieranych czy nominowanych ma na celu pomoc tej grupie w przezwyciężeniu dodatkowych przeszkód, jakich doświadcza ze względu na swoją płeć. W poniższym tekście skoncentrowałam się na potencjalnych efektach wprowadzenia systemu kwotowego w ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu RP. Przedstawiona została sytuacja kobiet w ostatnich wyborach parlamentarnych oraz na ile będzie musiała się zmienić praktyka konstruowania list wyborczych pod kątem obecności kobiet w sytuacji, gdy zastosowane zostaną mechanizmy wyrównujące. Zaprezentowałam też porównanie wpływu różnego typu systemów kwotowych na liczbę kobiet w parlamencie w stosunku do stanu bez kwot. W świetle wyników powyższych rozważań poddane zostały weryfikacji niektóre argumenty stosowane przez zwolenników i przeciwników koncepcji wprowadzenia systemu kwotowego, odnoszące się do m.in. takich idei jak: sprawiedliwość, równość, reprezentatywność czy merytokracja.
• Kwiatkowska, A. (2013). Demokracja namiotowa [Tent Democracy]. Winning photo-essay in the 2012 edition of Qualitative Sociology Review's photo competition.
• A. Kwiatkowska. (2013). Zieloni w latach 2004–2011 [The Greens in 2004–2011]. https://doi.org/10.6084/m9.figshare.707114.
• A. Kwiatkowska. (2011). Zieloni 2004: studium instytucjonalizacji partii politycznej nurtu postmaterialistycznego [The Greens 2004: Study of Institutionalisation of a Postmaterialist Party]. Ph.D. dissertation, Institute of Sociology, University of Warsaw.
• A. Kwiatkowska. (2010). Koncepcja obywatelstwa w teorii feministycznej [The idea of citizenship in feminist theory]. In J. Raciborski (Ed.), Praktyki obywatelskie Polaków [Citizenship Practices of Poles] (pp. 185-220). Wydawnictwo IFiS PAN. Abstract
  Pojęcie obywatelstwa przedstawiane jest jako neutralne pod względem płci – obywatel uznawany jest za jednostkę wyabstrahowaną z cielesności i ról płciowych. Chociaż feminizm od początku istnienia skoncentrowany był na prawach grupowych kobiet, to dopiero w latach 90. XX wieku pojawiły się prace łączące nierówności wynikające z płci z prawami i obowiązkami obywatelskimi; są to koncepcje nowe i niezbyt jeszcze w Polsce popularne. Coraz wyraźniej jednak teoretycy nurtu feministycznego zwracają uwagę na fakt, że historycznie włączenie kobiet do grupy obywateli odbyło się na „męskich” warunkach, a sama koncepcja obywatelstwa zbudowana jest w sposób utrudniający kobietom korzystanie z posiadanych przez nie formalnie praw.
• A. Kwiatkowska. (2008). Zieloni 2004 – reprezentacja nowych ruchów społecznych na polskiej scenie politycznej [The Greens 2004 – the representation of new social movements on the Polish political scene]. In K. Sobolewska-Myślik, A. Hess and K. Kowalczyk (Eds.), Polska scena polityczna. Środowiska – komunikacja polityczna – strategie [Polish political scene. Ideological groups – communication – strategies] (pp. 328-339). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISBN 978-83-233-2964 Abstract
  Partia Zieloni 2004 stanowi istotną nowość na polskiej scenie politycznej, zarówno jeśli chodzi o podejmowaną przez nią problematykę z nurtu lewicowo-libertariańskiego, jak i sposób organizacji wewnętrznej: strukturę, metody podejmowania decyzji oraz wyłaniania liderów, a także strategie rywalizacji politycznej. Stanowi pierwsze w Polsce ugrupowanie w pełni oparte na zasadach tzw. Zielonej Polityki. Zieloni 2004 uzyskują od momentu powstania niewielkie poparcie wśród wyborców (poniżej 0,5 proc.), jednak biorąc pod uwagę sukcesy partii o zbliżonym profilu w wielu krajach Europy Zachodniej, a od 1989 r. również Środkowo-Wschodniej, jak i przemiany społeczno-ekonomiczne zachodzące w Polsce, nie jest wykluczony w przyszłości wzrost zainteresowania polityką postmaterialistyczną i, tym samym, powiększenie się elektoratu partii reprezentujących ten nurt.
• P. Sadura, A. Kwiatkowska. (2008). Green politics in a post-political society. In P. Sadura (Ed.), Polish shades of green. Green ideas and political powers in Poland. Brussels/Warsaw: Green European Foundation/Heinrich Böll Foundation.
• P. Sadura, A. Kwiatkowska. (2008). Zielona polityka w społeczeństwie postpolitycznym.. In P. Sadura (Ed.) Polski odcień zieleni. Zielone idee i siły polityczne w Polsce. Warsaw: Heinrich Böll Foundation.
• A. Kwiatkowska. (2008). Zielona polityka. Analiza dokumentów programowych partii Zieloni 2004 [Green Politics. Analysis of the Platform Documents of the Polish Greens]. Working paper for Heinrich Böll Foundation.
• A. Kwiatkowska. (2008). Zieloni 2004 – raport z badań ankietowych [The Greens 2004 – survey report]. Working paper for Heinrich Böll Foundation.
• A. Kwiatkowska. (2008). Green Electoral Capability in Poland Study. Working paper for the Heinrich Böll Foundation.
• A. Kwiatkowska. (2006). Charakterystyka społeczno-demograficzna polskiej elity rządowej 1997-2004 [Socio-demographic characteristics of the Polish ruling elite 1997-2004]. In J. Raciborski (Ed.), Elity rządowe III RP 1997-2004. Portret socjologiczny [The ruling elite of III Republic of Poland 1997-2004. A sociological portrait] (pp. 51-72). Wydawnictwo Trio. ISBN 83-7436-057-7 Abstract
  W rozdziale zostały przedstawione rozkłady i interpretacja podstawowych zmiennych społeczno-demograficznych opisujących polską elitę rządową, w skład której wchodzą: ministrowie, sekretarze i podsekretarze stanu oraz wojewodowie sprawujący funkcje w okresie III kadencji (rząd Jerzego Buzka) i pierwszej połowy IV kadencji (rząd Leszka Millera) Sejmu w oparciu o przygotowaną bazę danych biograficznych elit. Rozdział podzielony jest na trzy części. W pierwszej z nich została zaprezentowana ogólna charakterystyka badanej grupy w zakresie zajmowanych stanowisk oraz przepływów osobowych między nimi, a także czas sprawowania funkcji. Drugą część, najobszerniejszą, zajmuje opis rozkładu podstawowych zmiennych demograficznych: wiek, płeć, miejsce urodzenia (liczba mieszkańców, województwo), wykształcenie (tytuły naukowe i zawodowe, typy uczelni, dyscyplina naukowa), zawód. Część trzecia jest poświęcona doświadczeniu politycznemu elity i obejmuje wcześniejsze funkcje sprawowane w administracji rządowej oraz staż parlamentarny i samorządowy. W zakończeniu rozważam kwestię stopnia otwartości polskiej elity rządowej.
• A. Kwiatkowska. (2006). Jakość demokracji i wybory w krajach pokomunistycznych (Aneks) [The quality of democracy and elections in post-communist states (Appendix)]. In J.J. Wiatr (Ed.), Przemiany polityczne w państwach pokomunistycznych [The political changes in the post-communist countries]. Wydawnictwo Scholar.
• A. Kwiatkowska. (2003). Polski ruch LGBT jako nowy ruch społeczny [Polish LGBT movement as a new social movement]. Institute of Political Science, University of Warsaw. Abstract
  Zjawisko homoseksualizmu w Polsce jest zazwyczaj analizowane przez badaczy społecznych w kategoriach dewiacji lub mniejszości kulturowej. Dotychczas nie powstała żadna monografia analizująca całościowo polski ruch LGBT na gruncie teorii ruchów społecznych. Wynika to częściowo z wątpliwości, czy działalność organizacji LGBT w Polsce spełnia podstawowe warunki stawiane tego typu zjawiskom. Niniejsza praca poświęcona jest analizie ruchu LGBT w Polsce jako nowego ruchu społecznego. Badam, na ile działalność polskiego ruchu LGBT odpowiada założeniom teorii ruchów społecznyvch, a szczególnie nowych ruchów społecznych, uwagę poświęcając zagadnieniom struktury organizacyjnej, członkostwa, celów i programu. Podejmuję również próbę wyjaśnienia z czego wynikają trudności w działalności ruchu i stawiam prognozy dla jego przyszłej działalności.